Om te voorkomen dat een individu terugvalt in ziekte of gedrag, is het belangrijk om signalen te herkennen die zo’n terugval kunnen voorspellen. Wanneer de cliënt zelf deze signalen herkent, kan dit leiden dat tot een verminderde kans op terugval of opname (Crowley, e.a., 2008). Het doel van psycho-educatie is om deze kennis te vergroten, waardoor men zijn aandoening beter kan hanteren en de therapietrouw wordt vergroot. Psycho-educatie wordt gegeven in groepen als ook individueel aangeboden. Het richt zich zowel op de cliënt zelf als op zijn omgeving. Uit onderzoek blijkt dat psycho-educatie kennis over de aandoening en het zelfbeeld verbetert bij de normaalbegaafde populatie (George, 1999).

“Over de effectiviteit van psycho-educatie bij mensen met een LVB is nog weinig bekend. Twee studies hebben dit wel onderzocht. In de ene boden Crowley e.a. (2008) psycho-educatie in een aangepaste vorm (met veel beeldmateriaal) aan acht mensen met een LVB met schizofrenie of een bipolaire stoornis aan. Hieruit bleek dat het zelfbeeld niet verbeterde, maar de kennis over de ziekte wel. Verder bleek dat het meenemen van een verzorger leidde tot beter begrip bij de verzorger. Daarnaast vonden de deelnemers het fijn om andere mensen die in dezelfde omstandigheden verkeerden te ontmoeten en werden ze beter in het herkennen van signalen die een terugval voorspelden. Deze effecten bleven minstens twee jaar na deelname werken. Pitschel-Walz en collega’s (2009) deden een onderzoek naar psycho-educatie bij zwakbegaafden (IQ tussen 70 en 85). Hieruit bleek dat de psycho-educatie die aan normaal begaafden werd aangeboden voor hen even effectief is.” (Neijmeijer, e.a., 2010, p22)

Psycho-educatie is naast informatief vaak ook confronterend. Het kan een proces van verliesverwerking in gang zetten, waarbij ouders gaan accepteren dat hun kind een mindere mate van zelfstandigheid zal verwerven dan personen zonder een LVB. Ook de jeugdige zelf kan moeite hebben met het accepteren van zijn beperkingen.