Multi-Family Therapy / Praxis der multifamilientherapie (MFT) is een behandelmethode voor kinderen en jongeren met een eetstoornis zoals Anorexia en Boulimia. Meerdere gezinnen volgen gelijktijdig deze therapie. Lees over de verschillende behandelfasen, met voor elke fase gedetailleerde oefeningen die in de behandeling gebruikt kunnen worden. 

Algemeen Multi-Family Therapy

Multi-Family Therapy / Praxis der Multifamilientherapie (MFT) gaat uit van de context van een behandeling met van meerdere deelnemende gezinnen. Dat wil niet zeggen dat de volledige behandeling uitsluitend plaatsvindt in deze context. Vaak gaat het samen met een korte tijdelijke opname in een kliniek of ziekenhuis individuele therapie, afzonderlijke gezinsgesprekken, medicatie. Deze laatste lopen vaak na afsluiting nog door. Het belang van de aanpak in deze context is dat gevoelens van angst, machteloosheid en isolement die bij patiënten met een eetstoornis en hun ouders vaak aanwezig zijn worden doorbroken, en daarmee ook de hoge mate van Expressed Emotion die daarmee gepaard gaat. In een dergelijk klimaat wordt de eetstoornis versterkt. Wanneer dit in deze behandeling wordt omgekeerd, en jongeren ervaren dat hun ouders samen met die van andere patiënten weer vertrouwen krijgen in hun eigen mogelijkheden, durven zij zich weer meer aan hen toe te vertrouwen en wordt de situatie zowel qua voeding als emotioneel geleidelijk genormaliseerd. Pas dan kan aan de achter en onderliggende oorzaken worden gewerkt, waarbij ouders hun kinderen kunnen ondersteunen in de thuissituatie. Door samen in de behandeling aan stappen in eetgedrag, gewicht, maar ook psycho-educatie, cognitieve herstructurering en communicatievaardigheden te werken, wordt de emotionele verbondenheid en de autonomie van de gezinsleden versterkt en kan uiteindelijk de normale ontwikkeling weer op gang komen. In de behandeling wordt een beroep gedaan op de mogelijkheden van alle deelnemers, en deze worden versterkt. Creativiteit, vindingrijkheid, zelfvertrouwen worden gestimuleerd. In het algemeen wordt deze behandeling door de deelnemers zeer positief ervaren, meer dan andere vormen van behandeling.

Onderbouwing Multi-Family Therapy

Er zijn nog geen officiële onderzoeksresultaten beschikbaar. Recent zijn echter door Scholz, M. (2005) (mondeling) en Eisler,I. (mondeling, MFT Congres de Viersprong, juni 2010) op congressen uitlatingen gedaan, die wijzen op een succespercentage van 80 tot 85% na verloop van enkele jaren. Er zouden geen grote verschillen zijn met individuele gezinstherapie. Interessant is in dit opzicht om op handen zijnde de publicatie van de resultaten van deze gerandomiseerde onderzoeken af te wachten en ook te kijken naar de waardering van de deelnemers en de kosten van de behandelingen. Met de vaststelling dat de Multi-Family Therapy / Praxis der Multifamilientherapie een behandeling is waarbij de context een belangrijke rol speelt, en de mogelijkheid om daarnaast inhoudelijk per individu of gezin de behandeling aan te vullen of te vervolgen, past MFT naadloos in een brede aanpak van anorexia nervosa zoals die ook door o.a. R. Dallegrave en C. Fairburn wordt voorgesteld. In de MFT wordt echter volledig rekening gehouden met de leeftijd en ontwikkelingsfase van jongeren, en recht gedaan aan de verantwoordelijkheden en emotionele binding in het gezin en met leeftijdsgenoten die bij deze fase horen.

Verzorging

Het boek geeft een goede indruk van de theoretische onderbouwing en de praktijk van de Multi-Family Therapy / Praxis der Multifamilientherapie, beschrijft veel praktische ideeën. Het boek alleen is echter niet voldoende om de behandeling uit te voeren. Er is een systeemopleiding, training en supervisie voor nodig om een dergelijke groepsbehandeling vorm te geven.

Datum beoordeling

Juni 2010, door S. Fleminger

Doelgroep MFT

Professionals in de GGZ, maatschappelijk werk en onderwijs.

Doelstelling Multi-Family Therapy / Praxis der Multifamilientherapie (MFT)

Geeft een overzicht van de huidige stand van zaken m.b.t. MFT Inspireren tot training in of starten met MFT. Inspireren tot het inzetten van MFT voor eventuele andere doelgroepen. Het is geen gedetailleerde handleiding voor specifieke behandelingen. Desalniettemin staat er m.b.t. de toepassing bij eetstoornissen een beschrijving in van de verschillende behandelfasen, en zijn er voor elke fase gedetailleerde oefeningen te vinden die in de behandeling gebruikt kunnen worden. Bij deze oefeningen staat omschreven wat het doel is en hoe de oefening kan worden uitgevoerd. De in Dresden gebruikte behandelmethode onderscheid zich nauwelijks van dat wat door de Maudsley groep wordt gebruikt. In Londen wordt wat meer gepraat en wat minder concreet geoefend.

Doelgroepen Multi-Family Therapy

• Anorexia patiënten (jongeren) en hun ouders
• Boulimia patiënten (jongeren) en hun ouders

Doelstellingen van Multi-Family Therapy / Praxis der Multifamilientherapie voor anorexia nervosa zijn

• Het vermogen van de eetstoornispatiënten om de versterkte bereidheid van ouders om zich actief in te zetten m.b.t. de controle gedurende de ziekteperiode te accepteren;
• Het accepteren van de geboden consequentie en continuïteit door de ouders, in plaats van ze zwart te maken of als zwak af te schilderen;
• Het accepteren van de eigen stoornis, waarbij de opbouw van ziekte-inzicht gepaard gaat met een afbouw van de anorectische symptomatologie;
• Accepteren van de samenhang tussen het vermogen om leeftijdsadequate verantwoordelijkheid te nemen voor zichzelf en het lichaam, en het eigen autonomiestreven.

Aantal zittingen

De start is een kennismaking van circa 3 uur, daarna is de behandeling. Deze bestaat uit drie fasen:

1. De symptoomgeoriënteerde fase, die bestaat uit twee blokken van 5 respectievelijk 3 dagen, met een tussenperiode van 3 weken.
2. De relatie georiënteerde fase. Deze bestaat uit twee blokken van 2 dagen, om de 4 weken.
3. De toekomstgeoriënteerde fase, bestaande uit 4 blokken van twee dagen, om de 8 weken.

De duur is 9 maanden. Het gaat om in doorsnee 18 zittingen van ongeveer 36 uur gemiddeld.

Vorm MFT

De behandeling wordt op inmiddels op verschillende plekken in Europa zowel klinisch als in dagklinische vorm uitgevoerd. Het betreft in het algemeen een groep van 5 tot 7 gezinnen, zowel open als gesloten.

Tijdens alle dagen worden in de groep, bij alle oefeningen en therapeutische activiteiten, ook maaltijden gebruikt. Er zijn binnen de behandelgroep velerlei mogelijkheden om aan de doelstellingen te werken. Er kan in de grote groep worden gewerkt, maar ook in kleinere groepen, patiënten en/ of ouders, vaders en/ of moeders, enz.

Doelstellingen van Multi-Family Therapy / Praxis der Multifamilientherapie voor boulimia:

• Regelmatige maaltijden;
• Gemeenschappelijke maaltijden;
• Ombuigen van de vraatzucht;
• Verandering in het voedselaankopen;
• Overzichtelijkheid van de voorraadkasten;
• Minder beschikbare levensmiddelen;
• Aanwezigheid van ouders op de “kritische” tijden;
• Aanwezigheid van de ouders voor en na de maaltijden.

Er is meestal sprake van meer motivatie bij de patiënten, waardoor er meer op henzelf kan worden gefocust. In de behandeling wordt gewerkt aan het verwerven van vaardigheden, psycho-educatie en veel andere elementen uit de cognitieve gedragstherapie.

Uitvoerenden

De Multi-Family Therapy / Praxis der Multifamilientherapie wordt uitgevoerd door systeemtherapeuten en/ of getrainde MFT therapeuten. Daarbij kunnen andere deskundigen aanschuiven indien nodig vanwege psycho-educatie over bepaalde onderwerpen, (diëtetiek, medicatie).

Voorbereiding

Het is noodzakelijk voldoende ruimte te hebben. Ook is het noodzakelijk dat de behandeling op video opgenomen kan worden, zowel voor de reflectie van de therapeuten op wat er in het proces gebeurt als voor de deelnemers zelf. Er dient rekening gehouden te worden met de mogelijkheid tot bereiding, c.q. consumeren van maaltijden.